Xuyên tâm liên – loại cậy có khả năng chữa trị Covid-19

Xuyên tâm liên - Vị thuốc nam của Việt Nam để chữa trị nhiễm Covid-19 đó là loại cây gì?

Xuyên tâm liên là gì?

Xuyên tâm liên là một cây thuốc nằm trong danh sách các vị thuốc y học cổ truyền của y học Việt Nam. Tuy nhiên, với sự tiện dụng của các loại thuốc tây, các loại thuốc kháng sinh mới đã dần trở nên ưu thế làm cho nhiều loại vị thuốc nam bị lãng quên, trong đó có Xuyên tâm liên.

Vậy tại sao Xuyên tâm liên lại có khả năng điều trị với Covid-19?

Theo PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Quản lý Khám và chữa bệnh cho biết, Bộ Y tế chính thức cho phép được dùng một vị thuốc nam quen thuộc trong y học dân tộc để điều trị cho bệnh Covid-19 đó là Xuyên tâm liên - một vị thuốc quý giá đã dần bị lãng quên khi mà những loại kháng sinh mới được ra đời.

Thời gian vừa qua một số nước đã đưa Xuyên tâm liên vào việc điều trị cho bệnh nhân nhiễm Covid-19 cho thấy hiệu quả trên những bệnh nhân ít triệu chứng hoặc nhiễm thể virus nhẹ.

Trong thời kỳ đất nước còn khó khăn thì đơn thuốc này đã từng được coi là “thần dược” để chữa trị tất cả các loại bệnh.

Tuy nhiên, hiện nay Cục Quản lý y dược cổ truyền đang phối hợp với Cục Khoa học đào tạo làm đề cương thử nghiệm lâm sàng trên một số lượng bệnh nhân nhiễm virus Covid-19 nhất định, sau đó sẽ tổng hợp báo cáo Hội đồng chuyên môn để tiếp tục đánh giá hiệu dụng, nếu hiệu quả tốt sẽ sử dụng ở quy mô rộng.

Việt Nam bây giờ cũng có thể xem xét áp dụng cho dùng Xuyên tâm liên với các đối tượng F1 cách ly tại gia đình có dấu hiệu uể oải...

Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường cho biết thêm vị thuốc Xuyên tâm liên đã từng được Trung Quốc, sau đó là Indonesia, Malaysia, Thái Lan… đưa vào điều trị cho các bệnh nhân Covid-19.

Trong công văn 1306 ngày 17 tháng 03 năm 2020 hướng dẫn dùng thuốc cổ truyền trong phòng chống và hỗ trợ chữa trị viêm đường hô hấp do SARS-CoV-2, Bộ Y tế đã đưa Xuyên tâm liên vào đơn thuốc Ngân kiều tán dùng trong giai đoạn thời kì đầu phát bệnh để giải độc, thăng dương ích khí với liều lượng dùng uống là 1 thang một ngày, chia làm 3 lần sau khi ăn.

Đặc điểm nhận dạng của Xuyên tâm liên

Xuyên tâm liên thường mọc thẳng đứng, thân có nhiều đốt, chiều cao thông thường từ 0,3-0,8m.

Xuyên tâm liên là cây nhiệt đới có tính hay gọi nôm na là lạnh, có vị đắng, có nguồn gốc từ Sri Lanka và Ấn Độ, được di thực và trồng phổ biến ở khu vực Nam Á, Đông Nam Á, miền nam Trung Quốc, Caribe, khu vực Trung Mỹ, châu Úc và khu vực châu Phi. Trong đó Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam là những khu vực trồng nhiều nhất.

Tại Việt Nam, loại cây này còn được gọi là lam khái liên, cây lá đắng, khô đảm thảo, nhất kiến kỷ, công cộng, hùng bút, nguyên cộng…

Theo Tiến sĩ Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam cho hay, Xuyên tâm liên có khả năng kháng nhiều loại vi sinh vật như: virus, ký sinh trùng, nấm, vi khuẩn; chống ung thư, chống viêm, chống oxy hóa … được dùng vào việc chữa trị các bệnh về tăng huyết áp, thủy đậu, bệnh phong, sốt rét, viêm nhiễm, tiểu đường, gan, sốt, cảm lạnh thông thường, tiêu chảy cấp tính…

Việt Nam đã có tương đối nhiều bài thuốc dùng thảo dược Xuyên tâm liên như trị hỗ trợ điều trị viêm amidan, hỗ trợ chữa viêm phế quản, rôm sảy, mụn nhọt, chữa do ho lạnh…

Đối với virus Covid-19, kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học Trường cao đẳng dược JSS, Ấ Độ (2020) đã cho thấy, các thành phần của Xuyên tâm liên (andrographolide và dihydroxy dimethoxy flavone) có khả năng kháng lại virus Covid-19 bằng cách ức chế enzym protease chính của virus này trên thử nghiệm in silico (sàng lọc thuốc ảo).

Những nhà khoa học Đại học Jadavpur, Ấn Độ (2020) cũng cho thấy, andrographolide và một số hợp chất khác của Xuyên tâm liên có khả năng chống viêm hiệu quả và an toàn, có tác dụng tốt đối với bệnh nhiễm trùng đường hô hấp nói trên cũng như có thể làm giảm khá nhiều việc sản sinh ra chất cytokine, chính là một trong các yếu tố gây ra viêm khi nhiễm virus.

Hoa của Xuyên tâm liên thường nở vào tháng tháng 9 - tháng 10 hàng năm.

Tại Trung Quốc, Xuyên tâm liên được cấp phép sử dụng trong điều trị lâm sàng SARS-CoV-2 dưới dạng sản phẩm hỗ trợ để chống viêm và kháng virus.

Dựa trên số lượng lớn các ca lâm sàng, bài nghiên cứu của nhóm tác giả thuộc tập đoàn dược phẩm Tasly ở Thiên Tân, Trung Quốc (2020) đã khẳng định, Xuyên tâm liên có công năng giải độc, kháng sinh, chống viêm và thanh nhiệt, có khả năng chữa trị rõ ràng đối với các bệnh đường hô hấp bao gồm virus, viêm phổi và viêm đường hô hấp trên do vi khuẩn.

Trong đó andrographolide có tác dụng kháng lại virus làm tăng tiềm năng trong việc chữa trị virus và có thể làm giảm mức độ viêm ở bệnh nhân, cải thiện các triệu chứng hô hấp, ức chế virus và tăng khả năng miễn dịch của cơ thể… với tính an toàn cao.

Không chỉ vậy, andrographolide có tác dụng tốt cho gan và có giá trị lâm sàng để điều trị các bệnh về tim mạch.

Tác dụng chống virus của Xuyên tâm liên được khẳng định chắc chắn hơn khi Viện Nghiên cứu y học cổ truyền Thái Lan công bố kết quả nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng trên các bệnh nhân mắc virus có triệu chứng thể nhẹ như nhức đầu, ho, sổ mũi hay là đau họng...

Nhóm nghiên cứu đã cho bệnh nhân uống 180mg Xuyên tâm liên mỗi ngày, chia đều làm 03 lần vào các khung giờ 06h, 14h và 22h, uống liên tục trong 05 ngày.

Kết quả đạt được rất khả thi, trong vòng 3 ngày kể từ khi sử dụng Xuyên tâm liên, tình trạng sức khỏe của các tình nguyện viên mắc SARS-CoV-2 đều được cải thiện. Mọi triệu chứng của bệnh đã mất sau 05 ngày mà không xuất hiện bất kỳ tác dụng phụ nào.

Từng là vị thuốc nam rất phổ biến tại Việt Nam, nhưng sau đó Xuyên tâm liên dần bị quên lãng, số lượng còn khá ít.

Vào tháng 5 vừa qua, nhóm các bác sĩ tại các bệnh viện ở tỉnh Giang Tây, Trung Quốc cũng công bố kết quả nghiên cứu đa trung tâm, ngẫu nhiên và có đối chứng trên 130 bệnh nhân Covid-19 sử dụng Xuyên tâm liên.

Kết quả cho thấy, các bệnh nhân nhiễm virus sử dụng Xuyên tâm liên giảm đáng kể thời gian bị ho, sốt và thải virus nhanh hơn, rất ít bệnh nhân tiến triển nặng.

Nhóm nghiên cứu không phát hiện được tác dụng phụ nghiêm trọng nào được báo cáo và đi đến kết luận, Xuyên tâm liên an toàn và có hiệu quả tốt trong việc cải thiện sự hồi phục của bệnh nhân Covid-19 mức độ nhẹ đến trung bình.

Các bác sĩ ở Thái Lan khuyến cáo, không dùng Xuyên tâm liên cho phụ nữ có thai, đang cho con bú, những người có vấn đề về thận, gan, và những người bị bệnh cao huyết áp.

Xuyên tâm liên có tính hàn, sử dụng quá liều có thể gây ra tê tay chân, hạ huyết áp… nên cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng. Liều dùng thông thường từ 5 đến 7 ngày.

TS Giang cũng cho biết, Xuyên tâm liên không khó trồng nhưng hiện tại sản lượng còn khá là ít ở Việt Nam do nhiều năm bị lãng quên, ít được ghi đơn. Vì vậy, cần có chính sách khuyến khích bảo tồn, nghiên cứu, trồng và phát triển trở lại loại thuốc này cũng như nhiều loại dược liệu quý khác.

Tham khảo bài viết gốc xuyên tâm liên tại đây

Nguồn: OPT TRAVEL NEWS